Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam
Eenzaamheidsonderzoek: Hoe voelen 50+ers zich sneller thuis in nieuwe woonomgevingen?
Onder ouderen is het gevoel van eenzaamheid sterk – meer dan de helft van de 75-plussers voelt zich eenzaam. Vooral als men inmiddels alleen woont of net naar een seniorenhuis is verhuisd komt dit gevoel vaak opzetten. Hoe maak je op een gemakkelijke manier kennis met anderen? En wanneer voel je je ergens ‘thuis’? Woningcorporatie SOR (Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam) belooft ‘Een thuisgevoel voor iedereen’. Een uitspraak die staat als een huis, maar hoe maak je het écht waar? Wij zetten een half jaar lang onze ontwerpkracht in om de belofte van SOR op een duurzame manier te faciliteren. Zo gingen we gingen op de koffie bij bewoners om te luisteren naar hun ervaringen en ontwikkelden we interventies om een ‘hogere mate van thuisbeleving’ te creëren.
Behoefteonderzoek
We startten het traject met het achterhalen welke voorzieningen er in het leven van ouderen aanwezig zijn. Hoe dragen deze bij aan een beter thuisgevoel? De meeste gebouwen van SOR zijn grote gebouwen met diverse voorzieningen (een kapper, een café, een winkeltje) op de begane grond. Dat is fijn voor bewoners, maar kan er ook toe leiden dat sommige bewoners (bijna) niet meer buiten komen. We spraken in deze fase met de huismeester, bewoners en het lokale netwerk. Daarmee kregen we inzicht in alle uitdagingen en wensen rondom het sociale (zorg) netwerk van de bewoners.
Veel nieuwe bewoners in korte tijd
Uit de gesprekken kwam onder andere naar voren dat in korte tijd veel nieuwe mensen in het gebouw zijn komen wonen. Voor bewoners die er al langer wonen, is het niet vanzelfsprekend om contact te leggen met al die nieuwe bewoners. Bewoners weten daardoor niet meer wie wel en wie niet thuishoort in hun woongebouw. Daarnaast bleek dat de overgang van je eigen huis naar een nieuwe woning een grote stap is. Deze transitie is vaak ongewild, maar noodzakelijk. Om ervoor te zorgen dat zowel de nieuwe als oude bewoners zich sneller thuis voelen, willen we de bewoners een warm welkom heten. Al deze inzichten hebben we vertaald naar verschillende experimenten – één daarvan was het ‘kennismakingsdiner’.
“Ik zie buren meer met elkaar praten. Zonder welkomstdiner was dit echt niet gebeurd.”
Welkomstdiner verbetert onderling contact
Samen eten verbindt. Vanuit die gedachte organiseerden we voor de bewoners van één etage een gezamenlijk diner. Een welkomstdiner in de ontmoetingsruimte ter ere van de nieuwe én de bestaande bewoners. Er ontstond een nieuw, gezamenlijk onderwerp van gesprek zodat meer en eenvoudiger contact kon worden gelegd.
Nu in gebruik: het Kennismakingsdiner Startpakket
Om ervoor te zorgen dat het kennismakingsdiner langdurig kan worden ingezet, zorgden we ervoor dat alle medewerkers van SOR weten hoe ze dit kunnen organiseren. Daarbij moet aan allerlei zaken worden gedacht: tijdens het eerste welkomstdiner ontdekten we bijvoorbeeld dat het essentieel is om mensen persoonlijk uit te nodigen. Zo ontwikkelden we het Kennismakingsdiner Startpakket, dat eenvoudig verspreid en ingezet kan worden. Het diner en de begeleiding zijn zo ontworpen om mogelijke verbindingen zoals gemeenschappelijke interesses of hobby’s bloot te leggen en te zorgen dat andere deelnemers hierop in kunnen haken. Hierdoor ontstaat er stap-voor-stap een cultuur waar mensen geen vreemden meer zijn van elkaar.
Resultaten
Aan de hand van ontwerpend onderzoek hebben we het volgende gerealiseerd
-
Neerzetten van verschillende houdbare experimenten om eenzaamheid tegen te gaan
-
Sneller blootleggen van mogelijke verbindingen tussen bewoners, zoals gemeenschappelijke interesses of hobby’s
-
Een duidelijk Startpakket voor organisaties als SOR om een cultuur neer te zetten waar mensen elkaar weten te vinden & geen vreemden meer zijn van elkaar
