Skip to main site content
Moeder en dochter leggen de langste geveltuin van Nederland aan

Kleine bouwstenen voor grote veranderingen

Stap voor stap werken aan maatschappelijke transities

De ervaring van volgende generaties

De maatschappij is continu in beweging. Elke generatie kent haar eigen golven van belangrijke veranderingen. Ook volgende generaties zullen opgroeien in een wereld die er op veel vlakken heel anders uitziet dan we nu gewend zijn. Het klimaat zal extremer zijn, de wereld waarschijnlijk nog digitaler, de economie wellicht meer circulair. Ook de manier waarop we nu onze huizen verwarmen, ons verplaatsen en wat we eten gaat herkennen we tegen die tijd misschien niet meer terug.

Een veranderende toekomst

Dát ons dagelijks leven er straks compleet anders uitziet staat dus wel vast. Maar hoe de wereld de komende twintig tot vijftig jaar gaat veranderen is niet te voorspellen. En dat maakt het ook zo moeilijk om actief aan de slag te gaan. De veranderingen zijn groot, abstract. Het is niet per se altijd duidelijk wat we op korte termijn kunnen betekenen. Bovendien zijn er zoveel bepalende ontwikkelingen waar we geen invloed op hebben en klinkt een transitie al gauw als iets waar vooral een paar grote spelers achter de knoppen zitten.

“Als ontwerpers zijn we gewend om zonder vastomlijnd eindpunt toch al te beginnen. We leren welke toekomst wenselijk is door deze stap voor stap vorm te geven.”

Nieuwe manieren

Als ontwerpers zijn we gewend om zonder vastomlijnd eindpunt toch al te beginnen. We leren welke toekomst wenselijk is door deze stap voor stap vorm te geven. Wat is er op systeemniveau nodig om de oude structuren af te breken en te vervangen door nieuwe? We maken abstracte situaties tastbaar, zodat we alle relevante perspectieven kunnen betrekken bij het proces. Zo activeren we alle betrokkenen meteen om samen te gaan veranderen.  

Vanuit het ‘nu’ ontwikkelen we nieuwe manieren om om te gaan met de veranderende maatschappij. Zo geven we transities handen en voeten. Kleine bouwstenen voor grote veranderingen.

Voorbeeld

Omgaan met wateroverlast

Als gevolg van klimaatverandering zullen er in de toekomst steeds meer heftige hoosbuien zijn. Ook nu leidt hemelwater al geregeld tot problemen in de wijk. Veel mensen herkennen de problemen, maar hebben het gevoel dat ze zelf niet meer dan een druppel op een gloeiende plaat kunnen leggen. 

Samen met Rotterdams Weerwoord en Duizel in het Park onderzochten we hoe bewoners en bezoekers van de Rotterdamse wijk Blijdorp tegen deze ontwikkeling aankijken, en waar ze mogelijkheden zien voor een andere aanpak. Zowel in hun eigen achtertuin als op straat. Samen met betrokken bewoners, gemeente en waterschap planden we passende vervolgstappen.

Kwalitatief onderzoek: hoe motiveren we mensen om de tegels uit hun tuin in te wisselen?
Maatschappelijke-uitdagingen-2
Voorbeeld

Woonwijken gasvrij maken

Nederland moet snel van het gas af. In de warmtetransitie is het een centrale uitdaging voor lokale overheden om passend maatwerk te bieden voor de diversiteit aan persoonlijke situaties. In sommige wijken pakken actieve bewoners zelf de handschoenen op en beweegt de gemeente in hun ogen niet snel genoeg mee, in andere wijken willen grote woningbouwcorporaties wel van het gas af maar krijgen zij hun bewoners niet overtuigd. 

Voor Smart Energy Cities gingen we in twee contrasterende wijken in Groningen en Rotterdam aan de slag om te ontdekken hoe we een passende beweging in gang kunnen zetten. Aan de hand van deze pilots en in samenwerking met andere professionals en onderzoekers van de Hogeschool Utrecht ontwikkelden we een proces dat breder toepasbaar is.

Bekijk de case

Hulp nodig bij een maatschappelijke transitie? Contacteer Jan.